ทราบไหม กว่า 80% ของเพศชายจะมีปัญหาโรคต่อมลูกหมากโตในช่วงปลายของชีวิต ซึ่งส่วนมากเจอได้ในเพศชายที่อายุตั้งแต่ 55 ปีขึ้นไป แล้วก็จากสถิตินี้เองอาจก่อให้เหล่าคุณสุภาพบุรุษที่กำลังเจอปัญหาเกี่ยวกับเรื่องฉี่กังวลได้ว่าอาการที่เป็นอยู่ปัจจุบันนี้ ใช่อาการต่อมลูกหมากโตหรือเปล่า ถ้าเป็นแล้วอันตรายไหม หายเองได้หรือไม่ วันนี้พวกเราจะพามาหาคำตอบกัน
ต่อมลูกหมาก คือต่อมขนาดเท่าลูกวอลนัท อยู่รอบๆใต้กระเพาะปัสสาวะ โดยตัวต่อมจะมีท่อฉี่ผ่านกึ่งกลาง รวมทั้งมีท่อนำสเปิร์มมาเปิดร่วมอยู่ในท่อฉี่ด้วย โดยตัวต่อมลูกหมากมายจะปฏิบัติหน้าที่ผลิตน้ำหล่อเลี้ยงสเปิร์ม และก็สารปรับภาวะต่างๆเพื่อน้ำอสุจิสามารถว่ายในมดลูกในสภาพการณ์ธรรมดาได้
ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโต เป็นภาวการณ์ที่เจอในผู้ชายที่แก่ขึ้น โดยต้นสายปลายเหตุที่เกิดยังไม่กระจ่างนัก แต่ว่าตัวโรคสมาคมกับอายุที่มากขึ้นอย่างเห็นได้ชัด เกือบจะเรียกว่าเป็นความเสื่อมแบบหนึ่งในผู้ชายก็ว่าได้ โดยจะเริ่มเจอที่อายุตั้งแต่ 50-55 ปี และก็จากสถิติเพศชายอายุ 60 กึ่งหนึ่งจะเริ่มมีลักษณะของต่อมลูกหมากโต รวมทั้งเมื่ออายุ 70 ปี เพศชายถึง 80% จะมีลักษณะของโรคต่อมลูกหมากโต
ต่อมลูกหมากโต เป็นคนละโรคกับโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก ที่สามารถกำเนิดในช่วงอายุเดียวกัน การแยก 2 โรคนี้ ธรรมดาเมื่อมาเจอหมอ คนป่วยจะได้รับการตรวจค่า PSA (Prostate Specific Antigen) ซึ่งเป็นค่าจากต่อมลูกหมากที่ใช้บอกการเสี่ยงสำหรับการเป็นโรคมะเร็งต่อมลูกหมาก โดยถ้าเจอค่าเปลี่ยนไปจากปกติหมอจะมีการเสนอแนะเพื่อค้นหาโรคมะเร็งถัดไป
ลักษณะโรคต่อมลูกหมากโตคืออะไร
เพราะว่าต่อมลูกหมากมีท่อฉี่วิ่งผ่านกึ่งกลาง การที่ต่อมลูกหมากโตขึ้นจะนำมาซึ่งการทำให้เยี่ยวทุกข์ยากลำบากมากขึ้นเรื่อยๆ กระเพาะปัสสาวะก็จะมีแรงกดดันสูงมากขึ้นด้วย ซึ่งในแต่ละครั้งที่เยี่ยวจะมีผลให้ความยืดหยุ่นของกระเพาะปัสสาวะแปรไปด้วย โดยอาการเยี่ยวที่เปลี่ยนไปจากปกติ สามารถแบ่งออกเป็น 2 กรุ๊ปหลัก
- กรุ๊ปการชิ้งฉ่องเปลี่ยนไปจากปกติ (voiding symptom) ดังเช่น ฉี่ไม่พุ่ง จำเป็นต้องเบ่งมากมาย ฉี่ขัดข้อง เยี่ยวไม่สุด เยี่ยวไม่ออกกระทันหัน
- กรุ๊ปการเก็บกักเยี่ยวแตกต่างจากปกติ (storage symptom) ตัวอย่างเช่น อาการกลั้นเยี่ยวไม่อยู่ ปวดแล้วจำเป็นต้องไปเยี่ยวในทันที เยี่ยวช่วงเวลาค่ำคืนบ่อยมาก
การที่มีลักษณะอาการทั้งยัง 2 กรุ๊ปแล้วเป็นมากขึ้นเรื่อยเว้นแต่ทำให้ท่านภาพชีวิตถดถอยลงแล้ว ยังสามารถก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้ ได้แก่ การรับเชื้อในกระเพาะปัสสาวะ นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ ไตเสื่อมจากความดันในกระเพาะปัสสาวะสูงเหลือเกิน ฯลฯ
แนวทางรักษาเมื่อพบว่าคือต่อมลูกหมากโต
การดูแลและรักษาพื้นฐานจะเป็นการรักษาโดยการใช้ยา ซึ่งในตอนนี้จะมียาที่ใช้รักษาด้วยกันอยู่หลายอย่าง แม้กระนั้นที่นิยมใช้กันสำคัญๆมีอยู่ 2 กรุ๊ป
1. กรุ๊ปคลายกล้ามรอบๆต่อมลูกหมาก (alpha-blocker)
ยากลุ่มนี้เป็นยาหลักสำหรับเพื่อการรักษาต่อมลูกหมากโต ที่เน้นสำหรับในการออกฤทธิ์ที่กล้ามในต่อมลูกหมาก แล้วก็ คอกระเพาะเยี่ยว นำมาซึ่งการก่อให้เกิดการคลายตัว และก็ทำให้ฉี่ได้ง่ายดายมากยิ่งขึ้น
2. กรุ๊ปลดขนาดต่อมลูกหมาก (5ARI: 5alpha reductase inhibitor)
ยากลุ่มนี้มีฤทธิ์มุ่งไปที่การลดขนาดต่อมของลูกหมาก โดยยาจะลดขนาดต่อมลูกหมากได้ราวๆ 30% ในเวลา 6 เดือน แต่ว่าดังนี้ตัวยานี้มีข้อเสียเป็น ตัวยาจะไปลดความต้องการทางเพศของผู้ใช้ด้วย และก็ตัวยาจะลดค่า PSA ลง 50% ทำให้ค่ามองลดน้อยลงเวลาตรวจคัดเลือกกรองโรคมะเร็ง และก็ส่วนใหญ่หมอชอบให้จ่ายยานี้สำหรับเพื่อการรักษากับคนไข้ที่ขนาดต่อมลูกหมากค่อนข้างจะใหญ่มากกว่า 30 ml. ขึ้นไป
ดังนี้ถ้าการดูแลและรักษาด้วยยาแล้วยังไม่ได้เรื่องที่น่าพึงพอใจ ผู้เจ็บป่วยมีความรู้สึกว่าคุณภาพชีวิตยังไม่ดีมากยิ่งกว่าเดิมเพียงพอ หรือมีภาวะแทรกซ้อน ตัวอย่างเช่น การรับเชื้อซ้ำไปซ้ำมา เยี่ยวไม่ออกจะต้องสวนสายเสมอๆมีนิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หมอจะชี้แนะให้ทำผ่าตัดต่อมลูกหมาก
3. การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต
การผ่าตัดต่อมลูกหมากมายโต ส่วนใหญ่จะทำผ่านการส่องกล้องผ่านท่อเยี่ยว เหตุเพราะได้ผลลัพธ์ที่ดีแล้วก็คนเจ็บไม่ต้องมีแผลผ่าตัดอะไรก็ตามใช้เวลาพักฟื้นสั้น ซึ่งวิธีการผ่าตัดมีหลายแนวทาง แม้กระนั้นแนวทางที่เป็นที่ชื่นชอบในขณะนี้มีดังนี้
- TURP (Transurethral Resection of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้หัวตัดกระแสไฟฟ้า นับว่าเป็นแนวทางที่แพร่หลายที่สุด เหตุเพราะได้ผลลัพธ์โดยรวมดี ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน เหมาะสมกับต่อมลูกหมากโตขนาดปานกลางถึงใหญ่
- HoLEP (Holmium Laser Enucleation of Prostate) เป็นการผ่าตัดโดยใช้เลเซอร์มาช่วยตัด เหมาะกับต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ใช้เวลาพักฟื้น 2-3 วัน ด้วยเหมือนกัน
- Water Vapor Therapy เป็นการผ่าตัดรักษาต่อมลูกหมากโตด้วยระบบละอองน้ำ ซึ่งเป็นเทคโนโลยีใหม่หวานใจษาโดยการฉีดละอองน้ำที่มีอุณหภูมิ 103 องศาเซลเซียลเข้าไปที่เซลล์ต่อมลูกหมากเพื่อทำลายเยื่อในต่อมลูกหมาก ซึ่งจะก่อให้เซลล์ต่อมลูกหมากส่วนที่แทรก หรือตันท่อเยี่ยวตายรวมทั้งยุบลง ทำให้ท่อฉี่ขยายกว้างขึ้น รวมทั้งขนาดต่อมลูกหมากก็จะเล็กลงด้วย ทำให้คนเจ็บสามารถฉี่ได้สบายอาทิเช่นเดิม โดยกระบวนการรักษานี้เหมาะกับต่อมลูกหมากขนาดเล็กถึงปานกลาง มีจุดเด่นในเรื่องระยะการพักฟื้นที่สั้นกว่า (แทบไม่ต้องนอนโรงพยาบาล หรือพักไม่เกิน 24 ชั่วโมง)
ดังนี้การผ่าตัดแต่ละจำพวกมีจุดเด่น-ข้อด้อยในเนื้อหาอีกเยอะๆ รวมทั้งมีความเหมาะสมในระดับของโรคที่นาๆประการ คนเจ็บควรจะขอความเห็นหมอให้รู้เรื่องอย่างสมบูรณ์ก่อนเข้ารับการผ่าตัด
ต่อมลูกหมากโต เป็นภาวการณ์ที่มักพบในเพศชายที่แก่ขึ้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งเพศชายที่แก่กว่า 50 ปีขึ้นไป การเข้ารับการตรวจร่างกายรายปีที่เหมาะสมกับวัย 50 เพื่อค้นหาการเสี่ยงของโรคต่างๆที่บางทีอาจเกิดขึ้นในตอนวัยดังที่ได้กล่าวมาแล้วข้างต้นร่วมกับการหมั่นดูตนเอง ถ้าพบว่ามีปัญหาฉี่ทุกข์ยากลำบากขึ้น หรือบ่อยมากขึ้นจนถึงก่อกวนคุณภาพชีวิต ควรจะเข้าหาหมอและก็ตรวจระบบฟุตบาทฉี่ เพื่อกล่าวโทษเสี่ยงของโรคต่อมลูกหมากโต เพราะว่าถ้าทราบเร็วก็สามารถเข้ารับการดูแลรักษาตั้งแต่เนิ่นๆอีกทั้งในแบบการรับยารวมทั้งผ่าตัด จะช่วยลดความร้ายแรงและก็ความสลับซับซ้อนสำหรับในการรักษาได้
ไต่ถามข้อมูลเพิ่มเติมนอกเหนือจากนี้แล้วก็นัดแนะหมอพอดี
ศูนย์ระบบฟุตบาทเยี่ยว ชั้น 4 โรงหมอหลุดพ้น
เวลา 08.00-20.00 น. โทร. 0-2079-0040
หรือดาวน์โหลด ViMUT Application เพื่อนัดหมายหมอ หรือบริการขอคำแนะนำแพทย์ออนไลน์
